De klimaatcrisis is ook een gezondheidscrisis
Om mensen gezonder te maken, gebruiken zorginstellingen veel energie, voedsel en grondstoffen. Hoewel de sector veel goeds bijdraagt aan de gezondheid, draagt deze ook bij aan milieuverontreiniging en klimaatverandering. De zorgsector produceert jaarlijks meer dan 300.000 ton afval en veroorzaakt 8 procent van de Nederlandse CO2-uitstoot. De komende jaren zal de zorgvraag fors toenemen, ook als gevolg van klimaatverandering. We krijgen te maken met meer en andere gezondheidsproblemen, zoals een toename van hittestress, allergieën, luchtwegklachten en nieuwe ziekten en plagen, met bijbehorende stijgende druk op de zorg. De zorgsector kan (en moet) daarom een bijdrage leveren aan het tegengaan hiervan. Dit besef leeft breed bij partijen in de zorg en staat ook benoemd in het Integraal Zorgakkoord.
Een duurzame toekomst is een gezonde toekomst
Hoe zorgen we voor verduurzaming van de zorg? Hoe voorzien we in de behoeften van nu, zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen? Een duurzame toekomst is een gezonde toekomst. Dat is het uitgangspunt van de visie van ZONH op duurzaamheid. Het bevorderen van een gezonde levensstijl voorkomt ziekte of stelt deze uit. Dit geldt ook indirect: gedrag of levensstijl dat leidt tot vervuiling van het milieu (via afval), luchtvervuiling en klimaatverandering, leidt indirect tot gezondheidsschade en ziekte. Preventie van ziekte is daarmee logischerwijs gericht op duurzaamheid. Duurzame zorg moet ook gezamenlijk en toekomstbestendig worden vormgegeven. Dit uit zich in preventie, passende zorg en het bevorderen van kwaliteit van leven aan de hand van het concept van Positieve Gezondheid, waarbij professionals samen met de burger werken aan toekomstbestendige zorg.
Duurzame stappen maken
Het recent verschenen Kader Passende Zorg beschrijft wat er moet gebeuren om de zorg toekomstbestendig te maken. De missie uit het Kader Passende Zorg luidt als volgt: “In 2040 draagt de zorg optimaal bij aan het gezond (samen)leven van alle mensen in Nederland, met het besef dat daarvoor verhoudingsgewijs niet meer mensen en middelen beschikbaar zijn dan nu, en dat dit gepaard moet gaan met de laagst mogelijke impact op klimaat en milieu.” Afspraken over verdere verduurzaming van de zorg staan beschreven in de Green Deal Duurzame Zorg 3.0. Deze deal helpt zorginstellingen, overheden en bedrijven bij het uitvoeren van duurzame plannen. Soms ondervinden zorg- en welzijnsorganisaties problemen wanneer ze duurzame stappen willen zetten. ZONH faciliteert partijen in zorg- en welzijn in het verduurzamen van de zorg door:
- Zorg te dragen dat verschillende partijen bij elkaar komen, zodat ze van elkaar kunnen leren en goede afspraken met elkaar kunnen maken.
- Wijkgerichte samenwerking tussen informele en formele organisaties te faciliteren.
- Projecten op het gebied van preventie, passende zorg en duurzaamheid te ondersteunen en te initiëren.
- Organisaties bewust te maken van het belang van verduurzaming.
- Zorginstellingen te ondersteunen met kennisuitwisseling, waaronder goede voorbeelden van duurzame zorg.
- Zorginnovaties te helpen implementeren