In een behandelwensengesprek bespreken kwetsbare ouderen met hun huisarts hun levensverwachting, kwaliteit van leven en welke behandelingen ze wel en niet willen ondergaan in de nabije toekomst. Dit project is volop in ontwikkeling in Zuid-Kennemerland en de Haarlemmermeer. Het helpt zorgverleners om te handelen in de geest van de patiënt en diens wensen. Patiënten worden zich bovendien meer bewust van behandelmogelijkheden. Huisarts en initiatiefnemer Inez Boekhout vertelt over de voordelen van dit project.

Initiatief nemen
In 2015 is tijdens de conferentie Dappere Dokters het balletje gaan rollen. Toen boog een groepje enthousiaste huisartsen, medisch specialisten en een specialist ouderengeneeskunde zich over het thema Behandelwensengesprekken. De ideeën geformuleerd rond dit thema werden door de betrokkenen destijds ingebracht bij de LHV-kring Noord-Holland, waarna er een innovatieprijs werd gewonnen. Er is een werkgroep gevormd met medisch specialisten uit het Spaarne Gasthuis en een aantal huisartsen. Huisarts Inez Boekhout is samen met haar collega Jennifer Baars initiatiefnemer van het project geworden. “Het onderwerp sprak mij direct aan”, aldus Inez die via een collega-huisarts bij het project werd aangehaakt.

Handigheid
Nadat de gevormde werkgroep financiering had gerealiseerd, is er een format ontwikkeld waarmee huisartsen behandelwensengesprekken konden voeren. “Ons doel was om collega’s te gaan trainen om behandelwensengesprekken ook daadwerkelijk in de praktijk te gaan voeren. We wilden daarbij handvatten bieden voor gespreksvoering; wat bespreek je? Hoe leg je het vast? En hoe zorg je ervoor dat zoveel mogelijk zorgverleners van deze behandelwensgesprekken op de hoogte zijn. Hiervoor hebben we een training ontwikkeld. Begin 2017 hebben we de training 4 keer gegeven aan 35 huisartsen en 15 medisch specialisten. Iedereen was razend enthousiast!” Tegelijkertijd bleek ook dat het toepassen van de vaardigheden in de praktijk weerbarstiger was. “Het voeren van deze gesprekken kost tijd en tijd is erg kostbaar voor een huisarts. Daarnaast was de methodiek nog niet optimaal. Het voeren van deze gesprekken, maar ook het aansnijden van het onderwerp, is een handigheid die je jezelf eigen moet gaan maken. Dat vergt oefening. Uiteindelijk bleek uit evaluaties dat de toepassing van de gesprekken in de praktijk achterbleef.”

Eenvoudiger
Na deze fase was de financieringspot leeg en moest er een nieuwe aanvraag worden geschreven voor de zorgverzekeraar. Op dat moment werden het Amsterdam UMC en ZONH aangehaakt. “Toen hebben we de methodiek aangepast. Dat was nodig. We moesten de materie veel eenvoudiger maken, zodat huisartsen en medisch specialisten écht aan de slag konden met het voeren van behandelwensengesprekken. De grootste verandering was het betrekken van POH’s via Monique de Wit-Rijnierse, adviseur implementatie bij ZONH. POH’s kunnen de huisartsen ontzorgen door het gesprek aan te bieden. Zij hebben al veel contact met ouderen en kunnen hen eventueel uitleg geven en de mogelijkheden onder de aandacht brengen. Dat scheelt de huisarts aanzienlijk tijd.”

Tegenop zien
“Ook het aanhaken van ZONH was nodig. Wij hebben een erg goede klik met Rianne van den Brink die het gehele proces begeleidt. Ik heb gezegd: ik wil best dit project draaien, maar het aanvragen van ondersteuningsgelden via de zorgverzekeraar en het schrijven van een plan van aanpak, dat laat ik liever aan iemand anders over. Dat is iets waar ik als huisarts verschrikkelijk tegenop kan zien. Er gaat simpelweg teveel tijd in zitten. Net als in het organisatorische gedeelte. Ik wil graag medisch-inhoudelijk meedenken, maar kan niet de gehele organisatie voor mijn rekening nemen. Nu faciliteert Rianne alle agenda’s, verslagen, ze legt contacten en plant dingen in. Daarnaast denkt zij met ons na over de te nemen vervolgstappen die nodig zijn om meer partijen uit de regio bij dit project te betrekken. Als zij dit niet had gedaan, was dit project nooit van de grond gekomen. Dan was het project nooit tot uitvoering gekomen en was ons idee altijd een mooi plan gebleven.”

Samen
Wat brengt de toekomst? Inez: “We hopen dat het voeren van een behandelwensengesprek een normaal onderdeel van de dagelijkse bezigheden wordt in de huisartsenpraktijk, met een tarief dat uiteindelijk dekkend is. Het ideaal is dat er een MNI-tarief tegenover deze handeling komt te staan. Daarnaast zijn er veel vergelijkbare initiatieven gaande in Nederland. Het zou mooi zijn als deze initiatieven meer op elkaar gaan aansluiten. Dat het niet enkel losse projecten zijn, maar een landelijk programma. Ik denk dat dit ook iets is dat wij in deze fase moeten gaan onderzoeken. Laten we het alsjeblieft allemaal samen doen!”

Voor meer informatie over Behandelwensengesprekken neemt u contact op met Rianne van den Brink.